თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტმა მასპინძლობა გაუწია საერთაშორისოკონფერენციას თემაზე: „თანამედროვე გამოწვევები და ჯანდაცვის გლობალური საკითხები მიკრობიოლოგიაში: აღმოსავლეთ ევროპასა და კავკასიის რეგიონზე ფოკუსირებით“.

ღონისძიებაზე მიწვეულიდარგობრივისაექსპერტოწარმომადგენლობით მონაწილეობა მიიღო ა(ა)იპ „ექთანთაგაერთიანებამ“ (N(N)LE Union of Nurses). პანელური სესიის ფორმატში საექთნოსაქმისექსპერტმა, ქალბატონმაიაგელენიძემ წარმოადგინა ექთნებისროლი IPC-შიდა AMR-ისწინააღმდეგბრძოლაში.

მან ხაზგასმით აღნიშნა როგორც ძირითადიგამოწვევები, ასევე ექთნებისპრიორიტეტულიროლებიფრონტლაინზე, მტკიცებულებებზე დაყრდნობით, რომელიც ეფუძნება WHO-ის, ECDC-ისა და საქართველოს ეროვნული სტრატეგიების რეკომენდაციებს.

ძირითადი IPC გამოწვევებისაავადმყოფოებში, რომლებიცამძაფრებენ AMR-ს:

1. ინკონსისტენტური IPC პროგრამებისგანხორციელება: ბევრი საავადმყოფო ფორმალურად ავრცელებს IPC გეგმებს, თუმცა მათი პრაქტიკული დანერგვა არასრულია; მნიშვნელოვანია ფუნქციური IPC კომიტეტები, ტრენინგირებული IPC ექთნები, სტანდარტიზებული პროცედურები და უწყვეტი მონიტორინგი (WHO, 2018).
2. ხელებისჰიგიენადასტანდარტულიპრევენციულიზომები: ინფრასტრუქტურული დაბრკოლებები და ქცევითი ფაქტორები ხელს უშლის ეფექტურ დაცვას; ხელების ჰიგიენა რჩება ყველაზე ეფექტურ IPC ღონისძიებად (WHO, 2009).
3. გარემოსსისუფთავედამოწყობილობებისდეზინფექცია: არასრული დაცვა ISO სტანდარტების მიხედვით ზრდის HAIs და AMR-ის გავრცელების რისკს (ECDC, 2020).
4. ანტიბიოტიკებისარასამართლიანიგამოყენებადა AMS-ისსისუსტე: IPC და AMS პროგრამების შეზღუდული კავშირი ხელს უშლის სწორ ანტიმიკრობულ პრაქტიკას, მიუხედავად EUCAST-ისა და ეროვნული AMS რეკომენდაციების არსებობისა (ECDC, 2021).
5. ლაბორატორიულიშესაძლებლობებისშეზღუდვა: დაგვიანებული ან არასრული დიაგნოსტიკა იწვევს არასაკმარის ან ზედმეტ ანტიბიოტიკულ მკურნალობას (WHO, 2020; CAESAR Network).

ექთნებისდარგობრივიპრიორიტეტებიდაფრონტლაინროლი:

• პრაქტიკულილიდერობა: ყოველდღიური ხელების ჰიგიენა, PPE-ის დაცვა, ასეპტიკური ტექნიკების გამოყენება, device care bundles-ის შესრულება (Allegranzi et al., 2010).
• ადრეულიგამოვლენადამონიტორინგი: უცნაური ინფექციური შემთხვევების სწრაფი გამოვლენა და მონაწილეობა HAI/AMR მონიტორინგში (WHO, 2018).
• ანტიმიკრობულისტიუარდშიფისმხარდაჭერა: კულტურების აღება, მედიკამენტების სწორად გამოყენების კონტროლი, პაციენტთა განათლება (Pulcini et al., 2019).
• გარემოსსისუფთავისზედამხედველობა: თანამშრომლობა მომსახურე პერსონალთან, მაღალი რისკის ზონებში სტანდარტების დაცვა.
• მდგრადიგანათლება: უწყვეტი IPC ტრენინგები WHO, ECDC და საქართველოს სტანდარტების მიხედვით, რაც უზრუნველყოფს პერსონალის კომპეტენტურობას (Loveday et al., 2014).

დასკვნა:

ია გელენიძის პრეზენტაციიდან გამომდინარე, AMR-ის ეფექტური მართვა მოითხოვს პოლიტიკისადაპრაქტიკისშუალედისგადალახვას და ექთნებისგაძლიერებასფრონტლაინლიდერებად. მტკიცებულებები ადასტურებს, რომ ექთნების ჩართულობა IPC და AMS პროცესებში მნიშვნელოვანად ამცირებს HAIs-ს, ზრდის პაციენტთა უსაფრთხოებას და ხელს უშლის AMR-ის გავრცელებას (WHO, 2018; ECDC, 2020).

რეფერენციები:

• WHO. (2009). WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care.
• WHO. (2018). Core Components for Infection Prevention and Control Programmes.
• ECDC. (2020). Surveillance of Healthcare-Associated Infections in Europe.
• Pulcini, C., et al. (2019). Role of Nurses in Antimicrobial Stewardship. Journal of Infection Control, 47(3), 212–220.
• Allegranzi, B., et al. (2010). Global Implementation of Hand Hygiene in Healthcare. Lancet, 374(9707), 491–502.
• Loveday, H.P., et al. (2014). Nursing Leadership in Infection Prevention and Control. Journal of Hospital Infection, 86(1), 1–8.
• CAESAR Network. (2020). Central Asian and European Surveillance of Antimicrobial Resistance.